ЗАЦВЯРДЖАЮ
Намеснік Міністра адукацыі
Рэспублікі Беларусь
В.А. Будкевіч
«25» чэрвеня
2014 г.
Інструктыўна-метадычнае пісьмо
Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь
«Аб арганізацыі адукацыйнага працэсу пры вывучэнні вучэбных прадметаў
“Беларуская мова” і “Беларуская літаратура” ва ўстановах агульнай сярэдняй
адукацыі ў 2014/2015 навучальным годзе»
І. АГУЛЬНЫЯ ПАЛАЖЭННІ
Асноўнымі мэтамі і задачамі
моўнай і літаратурнай адукацыі ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі
з’яўляюцца:
·
засваенне ведаў пра сістэму
беларускай мовы на ўсіх яе ўзроўнях (фанетыка, лексіка, фразеалогія, склад
слова і словаўтварэнне, марфалогія, сінтаксіс), заканамернасцей і правіл
функцыянавання моўных сродкаў у маўленні, нормаў беларускай літаратурнай мовы,
фарміраванне ўменняў практычнага выкарыстання мовы ва ўсіх відах маўленчай
дзейнасці (моўная кампетэнцыя);
·
фарміраванне камунікатыўных
уменняў на аснове авалодання маўленчай тэорыяй (тэкст, тыпы, стылі і жанры
маўлення) і культурай маўлення, уменняў ствараць самастойныя вусныя і пісьмовыя
выказванні розных тыпаў, стыляў і жанраў (камунікатыўная кампетэнцыя);
·
усведамленне вучнямі мовы як
феномена культуры, у якім знайшлі адбітак яе праяўленні, як сродку спасціжэння
айчыннай і сусветнай культуры; выпрацоўка ўменняў карыстацца культуразнаўчымі
звесткамі з мэтай забеспячэння паўнавартаснай камунікацыі
(лінгвакультуралагічная кампетэнцыя);
·
далучэнне вучняў да набыткаў
айчыннай мастацкай славеснасці (у кантэксце сусветнай), развіццё здольнасці да
эстэтычнага ўспрымання і ацэнкі з’яў літаратуры, фарміраванне навыкаў
самастойнага чытання, мастацка-эстэтычнага густу;
·
развіццё інтэлектуальнай,
камунікатыўнай, духоўна-маральнай, грамадзянскай культуры вучняў сродкамі
вучэбных прадметаў «Беларуская мова» і «Беларуская літаратура».
З мэтай патрыятычнага
выхавання і станаўлення грамадзянскай пазіцыі вучняў на ўступных занятках, пры
выкананні адпаведных заданняў да практыкаванняў па беларускай мове, а на
вучэбных занятках па беларускай літаратуры пры вывучэнні твораў
грамадзянска-патрыятычнай тэматыкі неабходна шырока выкарыстоўваць дзяржаўную
сімволіку: Дзяржаўны сцяг Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўны герб Рэспублікі
Беларусь і Дзяржаўны гімн Рэспублікі Беларусь.
Нагадваем, што ўстановы агульнай
сярэдняй адукацыі ва ўсіх сферах выкарыстання пісьмовай беларускай мовы
кіруюцца Законам Рэспублікі Беларусь ад 23 ліпеня 2008 года «Аб Правілах
беларускай арфаграфіі і пунктуацыі».
Падкрэсліваем, што пры правядзенні цэнтралізаванага тэсціравання
па беларускай мове тэставыя заданні рыхтуюцца ў адпаведнасці з Правіламі
беларускай арфаграфіі і пунктуацыі. Гэту інфармацыю неабходна паведаміць
будучым абітурыентам і іх законным прадстаўнікам.
Для фарміравання цэласнага
светапогляду вучняў і развіцця пазнавальных інтарэсаў пры арганізацыі
адукацыйнага працэсу па вучэбных прадметах «Беларуская мова» і «Беларуская
літаратура» неабходна прадугледжваць міжпрадметныя сувязі. Беларуская мова і
літаратура разам з іншымі прадметамі сацыяльна-гуманітарнага цыкла («Русский
язык», «Русская литература», «Замежная мова», «Сусветная гісторыя», «Гісторыя
Беларусі», «Грамадазнаўства», «Музыка», «Выяўленчае мастацтва») з’яўляюцца
асновай культурацэнтрычнай парадыгмы адукацыі. Вывучэнне літаратуры ў
суаднесенасці з іншымі відамі мастацтва (музыкай, жывапісам, кіно, тэатрам,
тэлебачаннем) спрыяе ўспрыманню літаратуры як мастацтва, фарміраванню
каштоўнасных арыентацый вучняў.
ІІ. НАРМАТЫЎНАЕ ПРАВАВОЕ ЗАБЕСПЯЧЭННЕ дзейнасці ўстаноў
адукацыі, якія рэалізуюць адукацыйныя праграмы агульнай сярэдняй адукацыі
1. Кодэкс Рэспублікі Беларусь аб адукацыі.
2. Палажэнне аб установе
агульнай сярэдняй адукацыі, зацверджанае пастановай Міністэрства адукацыі
Рэспублікі Беларусь ад 20.12.2011 № 283.
3. Правілы
правядзення атэстацыі вучняў пры засваенні зместу вучэбных праграм агульнай
сярэдняй адукацыі, зацверджаныя пастановай Міністэрства адукацыі Рэспублікі
Беларусь ад 20.06.2011 № 38.
4. Санітарныя нормы і правілы
“Патрабаванні для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі”, зацверджаныя пастановай
Міністэрства аховы здароўя Рэспублікі Беларусь ад 27.12.2012 № 206.
